Ewolucja otyłości - hipoteza oszczędnego genotypu i fenotypu

Wenus z Willendorf

Marek Konarzewski - Profesor Instytutu Biologii w Białymstoku, autor świetnej książki "Na początku był głód" w 2006 roku opublikował pracę pt. "Ewolucja Otyłości" w czasopiśmie Nauka. W pracy charakteryzuje otyłość oraz jej występowania na świecie powołując się m.in. na hipotezę oszczędnego genotypu oraz fenotypu. Obie hipotezy tłumaczą występowanie epidemii otyłości w dzisiejszym świecie.

Hipoteza oszczędnego genotypu - Zaproponowana w 1962 roku przez Neela. Mówi o tym, iż osobnicy noszący geny sprzyjające odkładaniu się tkanki tłuszczowej łatwiej przeżywają okresy głodu, co determinowane przez selekcję naturalną sprzyjało przeżyciu osobnikom ich noszących. Wszechstronny dostęp do żywności współczesnej przyczynia się do rozwoju otyłości i chorób z nią skorelowanych.

Hipoteza oszczędnego fenotypu - Zaproponowana w 2001 roku przez Hales'a i Barker'a ze względu na występujące niezgodności w hipotezie oszczędnego genotypu. Mówi ona o częstym występowaniu otyłości i cukrzycy typu II wśród dorosłych, których masa ciała w czasie urodzenia była zaniżona, wynikająca z niedoboru składników odżywczych w czasie życia płodowego. Zmieniona ekspresja genów powodująca rozwój oporności insulinowej przyczynia się do występowania epidemii otyłości w dzisiejszym świecie.

Obie hipotezy mają argumenty za i przeciw, hipoteza fenotypowa powstała dość niedawno i ciężko jest sprawdzić jej wiarygodność w tym momencie, podczas gdy hipoteza genotypowa jest mocno udokumentowana badaniami. O argumentach obu stron można przeczytać w pracy wymienionego autora (odnośnik).